Życie jest zmianą

14.05.2020

Autor: Anna Hildebrandt-Mrozek

Z kolczastej szypuły
Taki urodził się
Motyl!
Issa

Przeobrażenie, metamorfoza. COVID-19 zmusił nas do tego, by się zmienić. Przyszło nowe do nas wszystkich – rodziców, dzieci, młodzieży, seniorów, nauczycieli, pracowników, pracodawców. Może jeszcze nie-oswojone, ale zaczynamy się w tej niestabilnej rzeczywistości poruszać. Coś się kończy dla każdego z nas … coś się zaczyna …

Niedawna obserwacja przeobrażenia ważki w lesie skłania mnie do refleksji nad naturą zmiany. Jak zmieni nas COVID-19? Czy pozwoli na to, byśmy potrafili się ponownie wzbić i polecieć … jeszcze wyżej?

To, co się zadziało z ważką, było niesamowite. Doskonałe. Z wylinki wyszła ważka, potem prostowała powoli swój odwłok, skrzydełka, do momentu, gdy je w pełni rozłożyła. Trwało to dobre trzy godziny. Następnie chwilę nimi poruszała, wspięła się po trawie i … odleciała. Metamorfoza sprawiła, że ważka stała się gotowa do odlotu.

By i nasza gotowość do lotu była pełna, warto uświadomić sobie kilkuetapowy charakter zmiany i może zbadać, na jakim etapie teraz jesteśmy? Chodzi o to, by być świadomym tego, co się dzieje i dać sobie prawo do emocji i uczuć, które się w nas pojawiają.

Siedem faz modelu zmiany osobistej wg Spencer i Adamsa nie zawsze przebiega w takim samym porządku. Można się cofać, by potem znów iść parę kroków naprzód. Każdy ma swój czas i swoje tempo.

Pierwsza faza to tzw. utrata wyrazistości. Stan pewnego odrętwienia, bezruchu, nierealności. Jesteśmy zaskoczeni tym, co się wydarzyło. Pojawia się skrócona perspektywa tworzenia planów na przyszłość. Działamy tu i teraz.

Druga faza to umniejszanie znaczenia, czasami aż do całkowitej negacji zmiany. Poświęcanie dużo energii na to, by się trzymać. Mogą zaistnieć małe, zwykle tymczasowe zmiany osobowościowe, by dodać sobie otuchy przed tym, co nadchodzi. Pomaga tu akceptacja otoczenia, stałe, codzienne rytuały, szczere rozmowy, pisanie spontanicznych notatek.

Trzecia faza to klasyczny dołek – i pytania w stylu: dlaczego mnie to dotknęło, jaki sens ma życie? Bezsilność, spadek energii, poczucie utraty kontroli nad życiem i uczuciami. Napady gniewu, smutku, przygnębienia. Nawet, gdy jest to zmiana oczekiwana i pozytywna, pojawiają się okresy zwątpienia, czy się uda, czy to ma sens. Najważniejsze, by na tym etapie zaakceptować swoje prawo do przeżywania uczuć takimi, jakie są. Nie uciekać, nie negować.

Czwarta faza to odcięcie od przeszłości (pożegnanie, przebaczenie, przyzwolenie) – w tej fazie następuje rozpoczęcie rzeczowego przyglądania się przyszłości. Z początku odbierane jest to jako przełom, pojawia się energia i optymizm ale i nawroty nostalgii – powracanie do „dołka”.

Piąta faza to sprawdzanie granic „nowego” – przypływ energii i optymizmu. Nowa definicja „siebie”. Próbowanie nowych wzorów zachowań i umiejętności. Odzyskanie poczucia panowania nad swoim życiem i akceptacji nowego kierunku pozwala budować poczucie własnej wartości.

Szósta faza to poszukiwanie sensu – próba zrozumienia zmiany i jej znaczenia dla naszego życia, wyciągnięcie korzyści dla rozwoju. To czas refleksji. Może przyjść chęć pomagania innym, podzielenia się swoim doświadczeniem.

Wreszcie siódma faza to integracja – włączenie przebytego doświadczenia w codzienne życie. Bogatsze spojrzenie na świat. Świadomość bycia przygotowanym na zmiany, większe poczucie siły i sprawczości.

Bądźmy pewni, że nie będzie już tak samo, jak było wcześniej. I spróbujmy tę zmianę świadomie przeżywać. Im większy, bowiem, mamy kontakt z samym sobą, tym lepiej przechodzimy każdy z poszczególnych etapów.

Bycie blisko siebie pozwala przyjrzeć się swoim zasobom i swoim granicom. W konsekwencji – to budowanie kapitału na później. By polecieć jak ważka, równie wysoko, a może i jeszcze wyżej …